maandag 31 december 2012

November 2012 (2)

En dit is de tweede helft van de nieuw gespeelde spellen. Hoewel dit de staart van de lijst is, zijn de eerste paar spellen van vandaag nog best aardig.
 
 
Skull & Roses
Een heel simpel bied- en blufspelletje, dat een beetje lijkt op het dobbelspel Bluff. Iedereen legt een aantal kaarten op tafel. Op de meeste kaarten staat een roos, maar iedere speler heeft ook een kaart met een schedel. En daarna gaan de spelers tegen elkaar opbieden hoeveel kaarten van zichzelf en van andere spelers ze in totaal kunnen omdraaien zonder tegen een schedel op te lopen. Als je toch een schedel opendraait, raak je een van je kaarten kwijt.
 
De regels zijn simpel, maar het is nog best lastig te spelen. Winnenkan alleen door de andere spelers te misleiden, en zelf de andere spelers goed in te schatten. Leuk café-spel, ook omdat de kaarten op bierviltjes lijken.
 
 
Family Fluxx
Een eenvoudige versie van Fluxx. Moet ik nog meer zeggen? Ideaal voor wie van Fluxx houdt, en het een keer wil spelen met kinderen of niet-spelers voor wie bijvoorbeeld de "X=X+1" kaart te moeilijk is. Niet geschikt voor Fluxx-haters.
 
 
Love Letter
Met slechts 16 kaarten is Love Letter een van de kleinste spellen die ik ooit gespeeld heb. En ook de regels van het spel zijn overzichtelijk: je begint met een kaart in je hand, en iedere beurt pak je er een bij en leg je er een af. Wie aan het eind de kaart met de hoogste rang in handen heeft, heeft gewonnen. Als er meerdere spelers het eind van het spel halen, tenminste. Want iedere kaart heeft een bijbehorende actie, die je moet uitvoeren als je hem aflegt. En die acties elimineren vaak andere spelers, of (als je niet oplet) jezelf.
 
Love Letter speelt snel en makkelijk, en is heel aardig. Maar het blijft een heel licht tussendoortje.
 
 
Old Town
Old Town is een iets oudere versie van Schinderhannes, een spel dat ik vorige maand voor het eerst speelde. En mijn oordeel is ook hetzelfde: een alleraardigst en goed gevonden spelconcept, maar in de praktijk valt het een beetje tegen.
 
 
Maharani
Tegeltjes pakken en aanleggen, en zo grote vlakken in een kleur proberen te maken; het spelidee van Magarani is zeker niet nieuw. De uitwerking is prima in orde, maar het blijft een spel van dertien in een dozijn.
 
 
Guildhall
In Guildhall is het de bedoeling om ambachtslieden in een aantal verschillende gildes te verzamelen. In je beurt kan je kaarten trekken, kaarten spelen om ambachtslieden toe te voegen aan je gildes, of een gilde activeren. Hoe groter je gilde is, des te sterker wordt de bijbehorende actie: denk aan extra kaarten pakken, of kaarten stelen van andere spelers. Heb je een gilde met vijf kaarten, dan kan je die inwisselen voor punten.
 
Guildhall is geen straf om te spelen, maar ontstijgt de middelmaat niet.
 
 
Spectaculum
De eigenaar van dit spel prees het aan met de woorden "Knizia's versie van een 18xx". Dat viel tegen. Het spel gaat over rondreizende circussen, waarin je aandelen mag kopen. In je beurt mag je dan ook een drietal circussen uitbreiden, waardoor de aandelenkoers stijgt of daalt.
 
Helaas blijkt Spectaculum qua spelplezier niet in de buurt te komen van een echte 18xx. De acties die je in een beurt mag nemen, zijn willekeurig, en het aantal aandeeltransacties dat je mag doen per beurt is te beperkt. Daardoor krijg je geen moment het gevoel dat je controle hebt over je aandelenpositie. Ook wordt volledig willekeurig bepaald welke circussen je mag uitbreiden. En zo hou je eigenlijk geen spel over.
 
 
Zombie Dice
Een dobbelspelletje, waarin het de bedoeling is om zoveel mogelijk breinen te eten zonder dat je neergeschoten wordt. Op de dobbelstenen staan schotwonden, breinen en voetstappen afgebeeld. Iedere keer gooi je met 3 dobbelstenen. Breinen en schotwonden leg je opzij, en dobbelstenen met voetstappen pak je op. Als je besluit verder te spelen, vul je je hand weer aan tot 3 dobbelstenen, en dan gooi je weer. Maar als je op enig moment 3 keer bent beschoten, dan ben je af, en scoor je geen punten deze beurt.
 
Kortom, een pretentieloos, dom spelletje waar ik niet warm voor kan worden. Nooit meer spelen.
 
 
Tokaido
Maar het kan altijd erger. Ook Tokaido is een dom, vrijwel inhoudsloos spel, maar zeker niet pretentieloos. Het zit in een grote doos, heeft de speelduur van een middelzwaar spel, en de vormgeving is prachtig (maar weinig functioneel). Het belooft dus veel goeds, waarna de teleurstelling over het spel zelf des te groter is.
 
In dit spel reizen alle spelers van punt A naar punt B. Die route is verdeeld in een stuk of vijftig stappen, met allemaal een bijbehorend actieveld. Iedere actie levert daarbij een paar punten op. De speler die achteraan staat op het spoor, mag zijn pion naar voren zetten. Daarbij mag je zelf weten hoe ver je reist, maar als je stappen overslaat, geef je andere spelers de kans om die overgeslagen velden te gebruiken, en zo een beurt meer te krijgen dan jijzelf. Daarom zet je vrijwel altijd je pion op het eerste vrije veld, en bevat het spel nauwelijks interessante beslissingen.
 
Dan speel ik nog liever Zombie Dice. Dat is een stuk korter, en je begint tenminste niet met de illusie dat er een goed spel op tafel ligt.
 
 
En zoals gewoonlijk eindig ik met mijn nieuw gespeelde uitbreidingen. Dze maand kan ik weinig zinnigs over deze uitbreidingen zeggen; beide zijn namelijk voor spellen die ik deze maand voor het eerst speelde, en die ik nog nooit zonder uitbreidingen heb gespeeld. Dan is het lastig beoordelen hoe ze het spel veranderen. Maar voor de volledigheid:
Escape: Illusions
Maharani promotegels

November 2012 (1)

Ik ga er geen gewoonte van maken, maar mijn maandoverzicht van november wordt weer een dubbele post. Het aantal nieuwe spellen was met 19 namelijk nauwelijks lager dan in oktober. Dat kwam alweer vooral door nieuwe Essen-aankopen, zowel van mijzelf als van regelmatige tegenspelers.
 
Hieronder dus de eerste helft van mijn nieuwe spelervaringen, zoals altijd weer geordend op hoe goes ze mij bevielen.
 
 
Escape: The Curse of the Temple
Dit is wat mij betreft het spel van de maand, en tegelijk ook een van de leukste spellen van Essen dit jaar. Een aantal avonturiers zijn opgesloten in een tempel, en moeten eerst samen een aantal schatten vinden, om daarna te kunnen ontsnappen. Daarvoor moet je samenwerken, want Escape is een coöperatief spel. Om het spel te winnen, moeten alle spelers op tijd de tempel verlaten. En "op tijd" moet je hierbij letterlijk nemen: bij het spel hoort een tien minuten durende soundtrack, die aangeeft wanneer het spel afgelopen is.
 
Tijdens die tien minuten is iedere speler continu aan de beurt. Je hoeft dus niet op de acties van de anderen te wachten, maar je kan (en moet, zelfs) blijven dobbelen om te proberen de juiste combinaties te gooien, zodat je kan bewegen of de schatten kan vinden. Daarbij moet je vaak samenwerken met andere spelers die op dezelfde locatie staan.
 
Je moet van chaos houden om dit spel te kunnen waarderen. Elke speler is de hele tijd aan het dobbelen, terwijl je moet blijven communiceren met de spelers in de buurt. Die hektiek geeft Escape een heel eigen sfeer, die met weinig andere spellen te vergelijken is. Ja, misschien met Space Alert. Maar Escape is een stuk makkelijker op tafel te krijgen. Maar dan ook weer niet te vaak achter elkaar...
 
 
18VA
Voor een 18xx-treinenspel is 18VA (de titel verwijst naar de Amerikaanse staat Virginia) aan de lichte kant: de regels zijn relatief eenvoudig, en de speelduur blijft beperkt tot 3 à 4 uur. Het spelplezier is er niet minder om.
 
De grootste regelwijziging in 18VA ten opzichte van de standaard 18xx-regels betreft de kolenmijnen. Iedere trein die je koopt, mag je gelijk omdraaien om als kolentrein te gebruiken. Dit levert extra inkomsten op als de route van deze trein een van de mijnen aan de westkant van het bord aandoet. Aan de westkant van het bord liggen havensteden, die ook veel geld op kunnen leveren.
 
18VA is geen heel bijzndere 18xx, maar is wel geschikt om op een avondje te spelen, wat je niet van alle spellen in dit genre kan zeggen.
 
 
Snowdonia
Nog een spel over treinen, maar nu van een heel ander type. Snowdonia is een worker placement spel, waarin de spelers samen een spoorweg aanleggen naar de top van de berg Snowdon in Wales.
 
Iedere speler heeft twee werkers, die hij in kan zetten om hout of ijzer te krijgen. Die grondstoffen kan je dan weer gebruiken om rails aan te leggen of stations te bouwen; ook dat kost natuurlijk een actie van een werker. Iedere bouwactie brengt de spoorlijn iets dichter bij de top, en dus het einde van het spel dichterbij.
 
Snowdonia zit goed in elkaar. De verschillende mogelijke strategieën om punten te scoren zijn goed in evenwicht, en strategisch spelen wordt beloond. Een aanrader.
 
 
Milestones
Nog zo'n solide spel uit de oogst van Spiel 2012. In Milestones leggen de spelers samen een netwerk aan van wegen. Op dit netwerk kunnen ze daarna mijlpalen of markten plaatsen, en dat levert punten op.
 
De innovatie van dit spel zijn de rondels, voor iedere speler een. Daarmee bepalen ze welke acties ze uit willen voeren. Voor ieder van de twee acties die je iedere beurt hebt, verplaats je je werker in de richting van de klok naar het bijbehorende actieveld, zoals grondstoffen pakken, wegen bouwen, of marktplaatsen bouwen. Je mag daarbij zoveel acties overslaan als je wilt, maar te snel rondlopen heeft wel een nadeel. Je bent namelijk iedere ronde verplicht te stoppen op het actieveld "Kasteel". Dat kost een actie, die je verder niets oplevert.
 
Milestones is een spel waarin het draait om timing. Je moet gebruik maken van de wegen die andere spelers aanleggen, om er zelf bijvoorbeeld mijlpalen te bouwen voor punten, en anderzijds de andere spelers natuurlijk niet van jouw eigen acties laten profiteren. Een spel dat ik nog wel een paar keer wil spelen.
 
 
Homesteaders
Homesteaders speelt zich af in het wilde westen. De spelers bouwen ieder een stadje op, en proberen daarmee zoveel mogelijk punten te vergaren.
 
Aan het begin van iedere ronde is er een veiling, waarin een aantal kaarten worden verkocht. Die kaarten geven het voorrecht een gebouw te bouwen. Er zijn minder kaarten dan dat er spelers zijn, dus iedere ronde is er een speler die geen kaart koopt; daar krijgt hij dan wel een kleine bonus voor. De andere spelers kiezen daarna om de beurt een gebouw uit, die grondstoffen opleveren of in andere grondstoffen omzetten, of unten geven.
 
Homesteaders is niet echt een vernieuwend spel, maar toch best aardig om te spelen.
 
 
Ginkgopolis
Nog een gloednieuw spel, dit maal over het bouwen van een stad in een ginkgo-boom. Een bizar thema, dat verder niets met het spel zelf te maken heeft.
 
Ginkgopolis is een spel over het spelen van kaarten om tegels aan de stad te kunnen leggen, of op de stad, over tegels van andere spelers heen. In plaats daarvan kan je dezelfde kaarten ook voor je op tafel leggen, zodat ze in een latere beurt extra voordelen opleveren bij een bouwactie.
 
De uitvoering is schitterend, het spelverloop is redelijk boeiend, en dat maakt ook Ginkgopolis tot een spel dat je absoluut een keer moet proberen.
 
 
Card City
Nog een spel over het bouwen van een stad. Iedere speler probeert een 5x5 veld te vullen met kaarten die samen een stad vormen. Door grote commerciële wijken te maken groeien je inkomsten, waardoor je harder kan groeien, en grote woonwijken leveren aan het eind van het spel punten op.
 
De kaarten worden steeds verdeeld door een wisselende actieve speler, die de kaarten in groepjes splitst. De volgende speler mag dan kiezen welk groepje hij neemt. Sommige kaarten blijven daarbij onbekend, zodat de keuze niet makkelijk is. Voor het verdelen van de kaarten is inzicht nodig in wat andere spelers willen hebben.
 
Card City is een vrij droog spel, waarvoor ik bij mijn tegenspelers niet echt de handen op elkaar kreeg. Zelf vond ik het wel aardig, maar ik moet het nog een keer proberen met serieuze spelers.
 
 
...aber bitte mit Sahne
De 'taartregel' wordt gebruikt bij het verdelen van taart: "ik snij, jij kiest". Hier is van die regel een spelletje gemaakt. Iedere ronde wordt een taart van 11 punten op tafel gelegd, waarna een van de spelers deze in een aantal stukken verdeeld. Dan kiest iedereen een deel van de kaart, en natuurlijk kiest de verdeler als laatste.
 
Je kan ervoor kiezen om je taartpunten meteen op te leveren; dat levert dan meteen punten op. Maar je kan ze ook tot het einde bewaren. Dan zijn ze namelijk meer waard, maar alleen als je de meerderheid van die smaak hebt.
 
Leuk strategisch tussendoortje.
 
 
Fundstücke
Iedere ronde worden een aantal voorwerpen opengedraaid, die de spelers daarna mogen oppakken. In welke volgorde ze dat mogen doen, bepalen ze door een kaart uit te spelen met een getal tussen de 1 en de 5. Dat getal geeft tegelijk ook aan hoeveel voorwerpen ze krijgen. Maar als er twee spelers hetzelfde getal hebben gespeeld, krijgt alleen degeen die het vroegst in de spelersvolgorde zit de kans om buit binnen te halen. Als troost wordt daarna de spelersvolgorde van de betreffende spelers omgedraaid.
 
In Fundstücke gaat het erom te gokken op hoe inhalig de andere spelers zijn, en dan precies het andere te doen. Of hetzelfde, als je graag een andere speler wilt blokkeren. Dit is ook een aardig tussendoortje.
 
 
Dampfross
Tenslotte nog een treinenspel. Niet mijn favoriete treinenspel, en dat komt vooral door de grote invloed van het geluk.
 
In de eerste fase van het spel bouwen de spelers ieder een eigen spoornetwerk op. Hoeveel rails je per beurt kan bouwen, bepaalt de dobbelsteen. Het bouwen gebeurt door met viltstift op een kaart te tekenen.
 
In de tweede fase van het spel worden iedere ronde twee steden uitgekozen. Daarna wordt er een race gehouden tussen deze twee steden. Elke speler die besluit om mee te doen aan de race, zet een trein in de beginstad, en daarna begint het dobbelen om te zien welke trein het eerst aankomt. Daarbij mag je over je eigen netwerk rijden, maar je mag ook gebruik maken van andermans netwerk - tegen betaling, natuurlijk.
 
Het spelprincipe van Dampfross is best aardig, zolang je niet al te veel strategie verwacht. Het duurt alleen wel een beetje lang tot alle steden een keertje in een race gezeten hebben. Een spel voor af en toe.
 
 
Binnenkort deel twee van de lijst, met de mindere ervaringen.
 

vrijdag 30 november 2012

Oktober 2012 (2)

In oktober speelde ik zo veel spellen, dat ik ze niet in één post kon bespreken. Dit is de onderkant van de lijst. Lees dus eerst de eerste helft van het maandoverzicht.
 
Gelukkig is niet alles kommer en kwel vandaag, want aan het eind van de lijst staan de nieuw gespeelde uitbreidingen van vorige maand, en die zijn kwalitatief een stuk beter.
 
 
Kalua
Zie mijn verslag van Spiel
 
Where's Bob's Hat?
Dit lijkt een vereenvoudigde versie van Wizard en soortgelijke spellen: een slagenspel, waarbij je vantevoren moet voorspellen hoe goed je het gaat doen. Bij Where's Bob's Hat heb je dan de keuze uit vier mogelijkheden: ofwel je voorspelt dat je de meeste kaarten van een van de drie kleuren gaat winnen, ofwel je zegt dat je in totaal de minste slagen haalt. Een combinatie van deze voorspellingen is ook mogelijk. Iedere voorspelling die goed uitkomt, levert punten op, en heb je fout voorspelt, krijg je strafpunten.
 
Ik ben niet goed in dit soort boerenbridge-achtige spellen. Toch kan ik ze wel waarderen, maar Where's Bob's Hat is wel een erg eenvoudige versie. Er zijn zoveel betere spellen, dat ik deze niet nog een keer zou willen spelen.
 
 
Schinderhannes
Zie mijn verslag van Spiel.
 
 
Krypto
Ieder speler krijgt een paar kaarten met een getal erop; in het midden van de tafel wordt nog een getal opengedraaid, en nu proberen de spelers zo snel mogelijk dat getal te verkrijgen door te gaan rekenen met hun eigen getallen. Meer is het niet.
 
Niet heel vervelend om een keer te doen, maar het is wel een spel waarbij ervaring enorm zwaar meetelt.
 
 
Desperados
Het debuut van de meest ervaren spelontwerper ter wereld: Reiner Knizia. En het is te merken dat hij hier nog niet zo'n ervaring had, want het spel valt een beetje tegen.
 
Dit is een partnerspel, dus je speelt samen met een andere speler. Om de beurt speel je een kaart uit, om zo samen een aantal koper-, zilver-, en goudmijnen op te bouwen. Op ieder moment mag je een mijn sluiten, om dan het gewonnen edelmetaal bij je score op te tellen. Het liefst doe je dat niet te vroeg, want je weet nooit of je partner nog bijpassende kaarten heeft om de mijn uit te breiden. Maar als je te lang wacht met sluiten, dan spelen de tegenstanders misschien een desperado-kaart om de mijn vanje af te pakken.
 
Desperados is grotendeels een geluksspel, waarin het niet voldoende mogelijk is om met je partner te communiceren. Daardoor blijft het gokken om zijn bedoelingen te achterhalen, terwijl je ondertussen maar moet hopen op het trekken van de juiste kaarten.
 
 
Mogel Motte
Om de beurt een kaart spelen, die precies 1 hoger of lager is dan de vorige; wie het eerst al zijn kaarten kwijt is, heeft gewonnen. Dat is het basisidee van het spel. Sommige kaartjes hebben speciale eigenschappen: iere andere speler moet een kaart trekken, bijvoorbeeld. Maar dat is niet wat Mogel Motte leuk maakt.
 
Je kan namelijk in dit spel valsspelen door je kaarten in je mouw te steken, op de grond te laten vallen, enzovoorts. En dat is toegestaan, zolang je niet gepakt wordt. Er is namelijk altijd een opzichter, die niet mag valsspelen, en die de andere spelers controleert. Zodra iemand betrapt wordt, wordt hij de nieuwe opzichter.
 
Mogel Motte is hilarisch om een keer te spelen; het spel ontaardt al snel in een complete chaos. Dat maakt wel dat ik het na een paar ronden al wel gezien had, en toe was aan een serieuzer spel.
 
 
Kula Kula
Kaartjes omdraaien, scheepje verzetten, schelpjes verzamelen... Wat een suf spel, maar wat een mooie uitvoering, met echte schelpen. Voor de rest iets om snel te vergeten.
 
 
Station Master
Een wat ouder spel, waarin het de bedoeling is om treinen samen te stellen door kaarten met wagons uit te spelen. Iedere wagon is pluspunten of minpunten waard. In plaats van het spelen van een kaart kan je ook een fiche op een van de treinen leggen; als de trein dan af is, dan krijgen de spelers die fiches op die trein hebben gelegd de punten van die trein.
 
Er zit strategie in Station Master, maar veel verder dan "leg de pluspunten bij de trein waar je zelf veel en hoge fiches op hebt liggen" komt het niet. Er zijn ook nog actiekaarten, die het spel chaotischer maken. Voor wie ervan houdt, zullen we maar zeggen.
 
 
Dutch Mountains
Een heel klein abstract spelletjes, dat in de verte wel wat weg heeft van de Torens van Hanoi. Helaas was het iets te klein en simpel voor mijn tegenspeler en mij, waardoor het spel nooit echt interessant werd. Mogelijk heeft het spel meer diepgang dan we denken, maar het lijkt er op het eerste oog niet op.
 
 
Star Wars: Angriff der Rebellen
Rondvliegen met je ruimtescheepje, kaartjes omdraaien, en daarmee punten verdienen of niet, afhankelijk van wat je omdraait. Ronduit saai.
 
 
 
Tenslotte heb ik nog drie nieuwe uitbreidingen gespeeld. Stuk voor stuk waren het aanwinsten, die de basisspellen beter maakten, of in ieder geval goed aanvullen.
 
Kingdom Builder: Nomads
Dit is voor mij de beste uitbreiding van deze maand, omdat 'ie het meeste toevoegt. Op de nieuwe borden komen nu nomadententen voor, die eenmalige bonussen uitdelen als je er een nederzetting naast bouwt. Die bonussen zijn dan natuurlijk wel een stukje sterker dan de speciale eigenschappen van de locaties uit het basisspel. Ook zijn er een paar score-kaarten toegevoegd, die al tijdens het spel punten op kunnen leveren (in plaats van alleen maar aan het einde van het spel). Als je van Kingdom Builder houdt, dan is deze uitbreiding een must!
 
 
Mehr Ruhm für Rom
In deze uitbreiding op Glory to Rome (of in ons geval, de Duitse vertaling van dat spel) zitten een aantal nieuwe gebouwen. Een aantal van deze gebouwen geven voordelen bij het uitvoeren aan een architect-actie, wat een welkome aanvulling was, omdat dit misschien wel de zwakste actie in het basisspel was. De nieuwe kaarten zijn over het algemeen wel wat complexer dan de oude, dus ik raad deze uitbreiding vooral aan voor gevorderde spelers.
 
Hoogspanning Noord-Europa/Britse Eilanden
Van deze nieuwe kaarten voor Hoogspanning heb ik tot nu toe de kaart met Noord-Europa gespeeld. Deze bleek een welkome afwisseling te zijn op het basisspel, met name door de nieuwe centrales. Voor iedere regio van het bord zijn er namelijk speciale elektriciteitscentrales, die de centrales uit het basisspel vervangen. Zo wordt Hoogspanning nog afwisselender.
 

donderdag 29 november 2012

Oktober 2012 (1)

Oktober is de maand van Spiel, en dus de maand van de nieuwe spellen. Van alle spellen die ik speelde, waren er maar liefst 21 nieuw voor mij. Zo veel nieuwe spellen speelde ik nog nooit in een maand, en daarom is dit maandoverzicht erg lang; zo lang zelfs dat ik het in twee afleveringen post.
 
In totaal heb ik 83 spellen gespeeld, waarvan 12 keer Dominion en 8 keer Hanabi. Hieronder de beste spellen van de maand, met mijn persoonlijke nummer één voorop.
 
 
1824
Heel verrassend is mijn keuze voor een 18xx spel als beste spel van de maand niet. Het zijn nu eenmaal mijn favoriete spellen. Maar 1824 is wel gewoon een goed spel, ook vergeleken met andere 18xx-en.
 
In dit geval gaat het om de spoorwegen in Oostenrijk-Hongarije. Bijzonder aan 1824 is het aantal maatschappijen dat aan het begin van het spel al gevormd wordt. Veel van die maatschappijen hebben namelijk maar één aandeel, waardoor ze voor weinig geld op te starten zijn. Deze kleine maatschappijen zijn dan wel erg beperkt in hun mogelijkheden: ze hebben maar één station, hebben geen aandelenprijs, en keren automatisch de helft van hun inkomsten uit aan de eigenaar.
 
Later in het spel worden de kleine maatschappijen omgewisseld voor aandelen in echte maatschappijen zoals we die uit andere 18xx-en kennen. De kunst zit er dus in, om met de kleine bedrijven een goed netwerk op te zetten voor de grote bedrijven, zodat die een running start hebben en meteen goed geld verdienen.
 
Met vijf uur zuivere speeltijd is 1824 nog een behapbaar spel voor een enkele avond, en ik voorzie dat het nog wel een paar keer bij mij op tafel gaat verschijnen.
 
 
Hanabi
Dit coöperatieve kaartspelletje is misschien wel mijn beste aankoop van Essen. In dit spel probeer je samen je kaarten in de goede volgorde uit te spelen. En dat is best lastig, want je ziet je eigen kaarten niet! Gelukkig mag je tijdens je beurt een andere speler een hint geven over de kaarten in zijn hand, maar de inhoud van die hints is door de regels gelimiteerd, en per spel zijn er maar een beperkt aantal hints beschikbaar.
 
Niet alleen de inhoud van de hints is belangrijk, maar ook het moment waarop de hint gegeven wordt, en wie er allemaal geen hint krijgt, en waarom niet. Door logisch na te denken kan je zo best veel informatie verkrijgen over je hand, maar dan moet je wel op dezelfde golflengte zitten als de andere spelers, want communicatie is (buiten de hints natuurlijk) verboden.
 
Ik heb Hanabi al met een aantal verschillende groepen medespelers gespeeld, en nog nooit hebben we de perfecte score gehaald. Maar het spel viel wel bij vrijwel iedereen meteen in de smaak. Aanrader dus.
 
 
Andermans veren
Deze mix van Dominion, Agricola en Through the Ages bevalt een stuk beter dan je vooraf misschien kon vrezen. Hoewel geen enkel onderdeel van het spel origineel is, heeft Andermans veren toch een heel eigen karakter.
 
Of het iets toevoegt aan een spelverzameling waar bovengenoemde spellen al deel van uitmaken, tsja, dat zal iedereen voor zichzelf uit moeten maken, dus probeer dit een keer uit, zou ik zeggen. Ik vind het in ieder geval geslaagd.
 
 
Ascension: Chronicle of the Godslayer
Op de iPad heb ik Ascension al vaak gespeeld; vooral tegen de AI. Daar is het een leuk spel, maar ik betwijfelde sterk of het fysieke kaartspel mij ook zou bevallen. Het schudden van de kaarten en het bijhouden van de markt, dat op de computer vanzelf gaat, zou in real life wel eens vervelend kunnen gaan worden. Op Spiel kon ik het uitproberen, en wat blijkt: het valt reuze mee.
 
Ascension is een afstammeling van Dominion. Het grootste verschil met dat spel is dat veel meer verschillende kaarten zijn, die ieder spel allemaal gebruikt worden. Alle kaarten worden door elkaar geschud, en alleen de bovenste zes kaarten zijn beschikbaar. De meeste kaarten zijn helden, die je in kunt huren voor hun speciale eigenschap of voor de punten die ze waard zijn, maar er zitten ook kaarten met een monster in het deck. Die monsters kan je verslaan als je voldoende militaire kracht bezit, en ook daar krijg je punten voor.
 
Ascension is een heel aardig lid van de deck building familie. Als je de kaarten eenmaal kent, speelt het lekker vlot weg. Of ik het ooit zou kopen, geen idee. De app op de iPad bevalt goed, en voorziet op het moment volledig in mijn behoefte. Maar als ik het spel een keertje tegen een zacht prijsje tegenkom, wie weet...
 
 
Call to Glory
Een simpel kaartspelletje, waarin het de bedoeling is om sets van kaarten met gelijke waarden uit te spelen. Als een andere speler later een grotere set van dezelfde waarde uitspeelt, dan moet je jouw kaarten afleggen. Er wordt doorgespeeld totdat een speler drie setjes op tafel heeft, en dan worden de punten geteld. Voordat de ronde begint, kiest iedere speler ook nog een bepaalde waarde uit, die aan het eind bonuspunten waard is.
 
Zoals ik zei, een eenvoudig, maar niet onaardig spel, waarin je elkaar zo af en toe lekker dwars kan zitten.
 
 
Cards against Humanity
Dit spel is een bijna exacte kopie van Appels en peren, een spel dat ik best kan waarderen. Ook in dit spel draait de spelleider een kaart open met (in dit geval) een vraag of omschrijving, en dan moeten de andere spelers een kaart uit hun hand kiezen die het best daarbij past; de spelleider is daaroor de enige scheidsrechter.
 
Vaak geeft de spelleider hierbij niet de punten aan de beste kaart, maar aan de grappigste kaart. En "grappigste" betekent in Cards against Humanity over het algemeen: "grofste". De kaarten zijn namelijk over het algemeen niet geschikt voor jeugdige spelers.
 
Helaas is er geen Nederlandse uitgave van Cards against Humanity, en daarmee gaat de speelbaarheid erg achteruit. Maar als je een groep hebt die houdt van laag-bij-de-grondse humor en bekend is met Engelse slang, dan kan je hier wel een laar leuke uurtjes mee doorbrengen. Maar nog erger dan bij Appels en Peren geldt: of je wint wordt nauwelijks bepaald door strategie of creativiteit, maar voornamelijk door het trekken van de beste, d.w.z. grofste kaarten.
 
 
Vegas
Een simpel dobbelspelletje: in zes casino's is geld te verdienen, en je krijgt acht dobbelstenen om over de casino's te verdelen. De speler met de meeste dobbelstenen in een casino wint het grootste bedrag, maar let op: eindigen twee spelers met een gelijk aantal dobbelstenen, dan krijgen ze allebei niets, en gaat de poet naar de nummer drie.
 
De naam van de auteur (Rüdiger Dorn, ontwerper van o.a. Goa) en de uitgever (Alea, van Puerto Rico en Ra) wekken de verkeerde verwachting dat het hier om een zwaar strategisch spel zou gaan. Integendeel, het is een licht tussendoortje, dat echter verrassend leuk is om te doen. Maar ook weer niet te vaak.
 
 
Hawaii
Hawaii is weer zo'n puntenverzamelspel dat op BoardGameGeek wel eens een "YASE" wordt genoemd: Yet another soulless Eurogame. Voor een uitleg wat daarmee bedoeld wordt, kan je het best naar de videorecensie van dit spel door Tom Vasel kijken.
 
Mijn mening over Hawaii is wat genuanceerder: inderdaad, er is hier weinig nieuws te vinden. Gedurende een aantal ronden verdien je voetjes en schelpen, die je kan betalen om over het bord te lopen en op diverse locaties gebouwen voor in je dorp te kopen. Die gebouwen brengen punten op, of nieuwe goederen (voetjes en schelpen, natuurlijk). Maar als je niet per se op zoek bent naar innovaties, maar gewoon een uurtje lekker wil spelen, dan kan je best plezier hebben van Hawaii.
 
 
Haas en schildpad
Deze Spiel des Jahres-winnaar had ik vroeger als kind al, maar toen heb ik het nooit gespeeld. Nu eindelijk wel, en dat is maar goed ook, want volgens mij is dit meer een spel voor volwassenen dan een kinderspel.
 
Haas en schildpad is een race om zo snel mogelijk bij het einde van het parcours te komen. Je beegt door het betalen van wortels, en hoe verder je in een beurt wilt bewegen, des te meer wortels betaal je. Je kan jezelf ook terug laten vallen, en dat levert dan weer wortels op. Aan het eind van het parcours mag je niet meer dan een bepaald aantal wortels over hebben; voor de leider in de wedstrijd is dat 10 wortels. Kortom, een heel gereken om goed uit te komen.
 
In Haas en schildpad zit geen geluk: je kiest helemaal zelf je eigen zetten, en wordt daarin alleen dwarsgezeten door je tegenstanders. Goed spel, zeker de moeite waard om te spelen.
 
 
Proxy Wars
Zie mijn verslag van Spiel
 
Principato
Ah, weer zo'n zielloze euro. Dit maal eentje die werkt met kaarten die grondstoffen opleveren, die je dan weer kan omzetten in punten. En alweer is het een spel dat best lekker wegspeelt, maar niet echt nieuw aanvoelt.
 
Probeer 'm gerust uit, als je van dit soort spellen houdt.
 
 
In mijn volgende post de rest van de nieuwigheden van oktober, maar dan dus de spellen waar ik minder of niet van heb genoten.
 

dinsdag 30 oktober 2012

September 2012

September was (zoals vaker) qua spelletjes de stilte voor de storm. Relatief weinig gespeeld, en daarvan nog minder spellen die ik nog niet kende. Van de 57 keer dat ik in september een spel speelde, betrof dat maar liefst 24 keer Dominion.
 
Drie nieuwe spellen en een nieuwe uitbreiding kwamen op tafel. Geen van de nieuwe spellen kon mij echt bekoren, maar de uitbreiding was een schot in de roos.
 
 
Coney Island
Dit was nog de beste spelervaring. Coney Island is een degelijk spel, gebaseerd op het verzamelen van blokjes, die je kan uitgeven om tegeltjes in je eigen kleur op het speelbord te leggen. Je kan ook blokjes uitgeven om die tegeltjes dan weer te bedekken met kermisattracties, waarvoor zowel jij als de eigenaren van de bedekte tegeltjes punten krijgen.
 
Een niet onaardig spel, dat echter niet echt iets nieuws bracht. Enig verband met het thema van het spel, een kermis op het Amerikaanse Coney Island, hebben de mechanismen niet.
 
 
Domaine
Een paar maanden geleden speelde ik al Löwenherz, een iets complexere variant van dit spel. Dat beviel toen goed. Vergeleken met dat spel leek er in Domaine een stuk minder spanning te zitten. Waar het verdelen van de kaartjes in Löwenherz door een soort veiling geschiedt, mogen in Domaine de spelers gewoon om de beurt een kaart uitzoeken. Daardoor verdwijnt er een stukje interactie uit het spel.
 
Of misschien lag het eraan dat we Domaine met z'n drieën gespeeld hebben. Met vier spelers schijnen beide spellen op hun best te zijn. Dat moet ik later dan nog maar eens proberen.
 
 
Egelrace
Dit is een eenvoudig race-spelletje, waarbij het de bedoeling is om je egels zo snel mogelijk naar de andere kant van het bord te krijgen. Helaas wordt met een dobbelsteen bepaald in welke rij je een egel mag verzetten, en vaak zal dat dan een egel van een tegenstander zijn. Je kan elkaar leuk dwarszitten door egels te blokkeren door er bovenop te gaan liggen, of door ze in een valkuil te laten lopen. Helaas kwam dit met drie personen niet echt uit de verf.
 
Ook dit spel moet ik met meer spelers proberen, voordat ik het definitief achter in de kast laat belanden.
 
 
En dan was er nog één andere nieuwigheid deze maand, zoals ik al zei: een uitbreiding.
 
Dominion: Dark Ages
De nieuwste doos van Dominion bevat maar liefst 35 verschillende koninkrijkskaarten, meer dan iedere voorgaande uitbreiding. Het is te zien dat Dark Ages bijna de laatste uitbreiding is die voor Dominion uitkomt: de meest voor de hand liggende kaarten zijn al verschenen, en de kaarten worden dan ook steeds complexer.
 
Veel van de nieuwe effecten in Dark Ages hebben te maken met het vernietigen van kaarten. Sommige kaarten leveren extra voordeel op als je ze vernietigt; andere vissen bruikbare kaarten op uit de afvalhoop van vernietigde kaarten, en weer andere vernietigen kaarten van de andere spelers.
 
Ik zou Dominion: Dark Ages dan ook niet aanbevelen voor beginnende spelers. Maar voor gevorderden is dit mogelijk de meest interessante doos tot nu toe. Er zijn steeds meer combinaties van kaarten die op een verrassende manier samenwerken, en het wordt nog steeds weer leuker om die combo's sneller te proberen te vinden dan de tegenstanders.
 

zaterdag 20 oktober 2012

Spiel 2012

Ik ben weer terug van Spiel, een vermoeiende trip van drie dagen naar de grootste spellenbeurs ter wereld. Een volledig verslag zou te lang worden, maar hier zijn wat highlights:
 
Het verblijf
Dit was de eerste keer dat ik meerdere dagen in Essen verbleef. Met een stel vrienden hadden we een appartement gehuurd, en dat is (mij) heel goed bevallen. Met drie dagen op de beurs kon ik het me veroorloven om rustig aan te doen (al heb ik dat niet echt gedaan), en had ik genoeg tijd om alles te zien wat ik wilde zien. Bonus was dat we 's avonds al enkele van de gekochte spellen hebben kunnen spelen.
 
Het enige minpuntje was dat de eigenaar van het appartement had begrepen dat we voor 2013 gereserveerd hadden, waardoor hij in allerijl een nieuw onderkomen moest zien te vinden. Maar dat probleem was gelukkig snel opgelost, en voor volgend jaar wil ik het zeker weer zo doen.
 
De drukte
Een van mijn medereizigers had me gewaarschuwd voor de zaterdag: een traditioneel drukke dag. Het bleek echter dit jaar mee te vallen. De donderdag en de vrijdag bleken ietsje drukker te zijn dan normaal, en op zaterdag was het opvallend rustig. Relatief, natuurlijk, want er waren nog altijd tienduizenden bezoekers. Misschien kwam de rust door het heerlijke weer, waardoor we heerlijk in het zonnetje konden zitten op het middenterrein.
 
De gespeelde spellen
Ieder jaar neem ik me voor om meer spellen te spelen tijdens de beurs. Helaas komt dat er niet van, omdat ik er de tijd niet voor heb, of omdat er geen tafels vrij zijn bij de spellen die me aanspreken. Dit jaar heb ik natuurlijk meer gespeeld dan anders, al zaten daar niet de echte publiekstrekkers van Spiel 2012 bij. Van die nieuwe toppers heb ik trouwens ook geen een meegenomen; die komen nog wel een keer.
 
Natuurlijk hebben we Tumblin Dice en Crokinole gespeeld. Deze spellen vielen bij de minder fanatieke spelers in onze groep erg in de smaak; zelf kan ik ze ook erg waarderen. Helaas heb ik ze allemaal verloren.
 
Proxy Wars was het eerste nieuwe spel dat ik geprobeerd heb. Het is een kaartspelletje over de strijd tussen het grootkapitaal en milieu-strijders. Je begint met een hele stapel kaarten, waarvan je er iedere beurt eentje in het spel mag brengen. Ook mag je personen in de strijd gooien, en ze van kaart naar kaart verplaatsen, zodat je de speciale eigenschappen van de kaarten mag gebruiken. Het spel begon een beetje stroef, omdat je zelf de kaart mag uitzoeken die je wil spelen, en je dus eerst alle kaarten moet bestuderen. Na een tijdje liep het al soepeler, en was het best een aardig spelletje. Helaas voor twee personen, en daarom uiteindelijk niet geschikt om te kopen.
 
Hanabi heb ik ongespeeld gekocht, en 's avonds uitgeprobeerd. Wat een geweldig spel zit er in dat kleine doosje! Met geen ander spel te vergelijken, een echte aanrader, en misschien wel mijn favoriet van de hele beurs dit jaar.
 
Schinderhannes, een wat ouder spel, bevat het (briljante) deductiemechanisme uit Tobago, maar laat alle overbodige fratsels (de over het bord bewegende pionnen, de bonusacties van de amuletten, enzovoorts) weg. Zo ontstaat een elegant deductiespel, waarin je kaarten speelt om erachter te komen waar de rover Schinderhannes zijn misdaden heeft gepleegd. Overigens is dit spel ouder dan Tobago, dus heeft dat laatste spel dit mechanisme eigenlijk van Schinderhannes geleend.
 
Kalua gaat over een tropisch eiland, waar verschillende godsdiensten strijden om aanhangers. De godsdienst die uiteindelijk alle families op het eiland aanhangen, die wint. Van iedere godsdienst wordt bijgehouden hoe gelukkig de aanhangers zijn. Aan het eind van de ronde lopen er families over van de ongelukkigste godsdiensten naar de gelukkigste godsdienst. Maar de ongelukkige aanhangers bidden wel meer tot hun goden, waardoor die spelers meer "bidpunten" kunnen besteden aan het spelen van kaarten. Aardig spelletje, maar voor mij te licht om de prijs te betalen die gevraagd werd.
 
The Resistance bleek in onze groep erg goed te werken. In een kroeg in Essen kwam het tot hele discussies, en werd iedereen op luide toon beschuldigd van bedrog. Het nieuwe materiaal is een stuk minder verwarrend dan de oude uitvoering van het spel. Overigens ben ik niet gegaan voor de "Avalon"-versie, omdat dat thema me toch minder kon boeien.
 
De 18xx-en
We waren donderdag lekkere vroeg aanwezig, zelfs nog voordat de beurs openging. Precies 58 seconden na het openen van de deuren stonden we dan al binnen. Meteen liep ik naar de stand in hal 4 waar ik de treinenspellen af kon halen, die ik van tevoren besteld had. Helaas had de auteur maar tijd gehad voor drie van de vier spellen, maar om kwart over tien had ik toch al de helft van mijn normale Essen-budget besteed.
 
Ik heb mijn ogen opengehouden voor andere 18xx-en die ik nog niet bezit, maar geen meer gevonden; tot zaterdag. De groothandelaar Heidelberger heeft op de beurs diverse stands waar ze in grote hoeveelheden en tegen forse kortingen uitgeversrestanten verkopen. Ik was helemaal door de stand heengelopen, niets gevonden, en toen zag ik achter de kassa een paar losse spellen staan, waaronder 1861! Een exemplaar maar, met een geïmproviseerd prijskaartje van slecht 40 euro, een derde van wat ie normaal moet kosten! Hoe het mogelijk is dat zo'n spel daar terecht komt, dat begrijp ik niet, maar ik was er wel heel blij mee. Voor mij de vondst van het jaar!
 
De ruilactie
Op Boardgamegeek is ter gelegenheid van Essen een ruilactie gehouden, de Essen math trade. Iedereen kon een aantal spellen op een lijst zetten die hij of zij kwijt moest. Nadat de lijst was afgesloten (er stonden toen precies 2500 spellen op) kon je voor ieder spel aangeven welke spellen je daarvoor terug wilde krijgen. Tenslotte ging de computer aan het rekenen wie welke spellen aan wie door moest geven, zodat er zoveel mogelijk spellen doorgegeven konden worden en iedereen tevreden was.
 
Iedere dag was er op Spiel een bijeenkomst in een van de ruimtes tussen de hallen, waarop iedereen zijn spellen probeerde door te geven. Een heel chaotisch geheel, met veel heen en weer geloop met bordje met je naam erop.
 
Zelf ben ik bijzonder gelukkig met de uitkomst van de math trade. Ik heb vier spellen die ik dubbel had (De Kathedraal, Bamboleo, Elfengold, Java) geruild tegen vier spellen die ik erg graag wou hebben: Lunar Rails, Wings of War: Burning Drachens, Revolution en Kansas Pacific. Maar ik heb vooral genoten van de happening zelf. En het was leuk eens een aantal gezichten te zien die bij namen op de 'Geek horen.
 
De aankopen
Van links naar rechts, van boven naar beneden:
kaartenhoesjes voor Hoogspanning en Magic
18Rhl
18VA
kaartendoosjes
1861
Lunar Rails (geruild)
Kingdom Builder: Nomads
18Ruhr
Schinderhannes
Hanabi
Sutter's Mill
Agricola België-deck
Agricola Wereldkampioenschapsdeck
Agricola promo's
Agricola Nederland-deck
Agricola pi-deck
Hoogspanning: Quebec/Baden-Württemberg
Wings of War: Burning Drachens (geruild)
Wings of War: Flight of the Giants
Copycat
houten schijfjes voor 18xx-spellen
Revolution:The Dutch Revolt 1568-1648 (geruild)
Card City
The Resistance
Hoogspanning: Noord-Europa/Groot-Brittannië en Ierland
Hoogspanning promo-kaarten
 
Al met al een veel grotere buit dan vorig jaar.
 

maandag 15 oktober 2012

Essenvoorbeschouwing 2012: de rest

Op Essen komen niet alleen nieuwe treinenspellen uit. Ook in andere genres zijn er spellen die mijn aandacht getrokken hebben. Het is altijd lastig om de krenten uit de pap te vissen, dus daarvoor ga ik de extra dagen gebruiken dat ik dit jaar langer op de beurs ben. Meer spelen, minder ongezien kopen dus. Of dat gaat lukken, is altijd nog maar de vraag.
 
In ieder geval is mijn verlanglijstje nog nooit zo kort geweest. Ik ben bij het doorspitten van de Essen-preview op Boardgamegeek maar weinig items tegengekomen die ik meteen moest hebben. Daarbij komt nog eens dat het percentage uitgaven dat 40 euro of meer moet kosten weer schrikbarend is gestegen. Tel daarbij op dat er weer meer vrienden en vaste medespelers dit jaar naar Spiel af zullen reizen, en dan begrijp je dat ik me niet verplicht meer voel om zomaar alles te kopen.
 
Welke spellen haalden het toch nog?
 
 
Fremde Federn
De laatste jaren vielen de nieuwe grote spellen van Friedemann Friese tegen. Hoogspanning: Fabrieksmanager viel nog wel mee, al is het weinig gespeeld. Maar Fürstenfeld en vooral Hoogspanning: De eerste vonken waren miskopen.
 
Toch ben ik weer heel benieuwd naar Fremde Federn. Voor dit spel heeft FF afgekeken bij een aantal topspellen. Het combineert een worker placement mechanisme waarin iedere beurt meer acties beschikbaar komen (zoals in Agricola) met een deck building element (à la Dominion). Het aanbod van kaarten die je kunt kopen doet dan weer denken aan Through the Ages.
 
Ik zal Fremde Federn wel meenemen. Het idee staat me erg aan, en het krijgt al een paar lovende kritieken. Bovendien, en dat is ook niet onbelangrijk, heeft een van mijn favoriete spelillustratoren, Maura Kalusky, weer een prachtig uiterlijk gegeven aan dit spel dat draait om een politieke campagne. Ik weet zeker dat de voorkant van de doos op de stand van 2F op metershoge affiches afgebeeld zal staan.
 
 
Hanabi
Een van de kleine hits van vorige Spiels was Habani & Ikebana, twee spellen die met hetzelfde materiaal gespeeld konden worden. Vooral het samenwerkingsspel Habani viel in de smaak. Dit jaar is er een nieuwe editie uitgekomen. Weliswaar alleen van Habani, maar dan wel in de reeks goedkope Amigo-kaartspellen, dus er is geen enkele reden om 'm te laten liggen.
 
 
Card City
Alban Viard is bekend geworden door zijn Age of Steam-kaarten, en dat betekent al dat hij een kundig spelontwerper is. Zijn eigen spel Town Center is ook goed ontvangen onder zijn fans, en omdat treinenspelers altijd goede smaak hebben, betekent dat automatisch dat ik ook geïnteresseerd ben. Helaas is Town Center vrijwel uitverkocht in de voorverkoop, maar Card City ziet er ook veelbelovend uit.
 
Zoals de naam al aangeeft, bouwt iedere speler in Card City een eigen stad uit kaarten. Iedere kaart laat een wijk zien, bijvoorbeeld een woonwijk, handelswijk, of industriegebied. Iedere ronde verdien je geld op basis van het aantal handelswijken in je stad, en aan het eind van het spel ontvang je punten van al je woonwijken.
 
Het meest interessante onderdeel van het spel is hoe de kaarten verdeeld worden. Iedere ronde trekt een van de spelers een aantal kaarten, en verdeelt deze in twee stapels: een van twee open kaarten, en een van twee andere open kaarten en een aantal dichte kaarten. De volgende speler mag dan kiezen voor de open kaarten, of mag de open kaarten aan de startspeler geven, om vervolgens op dezelfde manier de kaarten verder te verdelen. Door deze wijze van kaartenverdeling speelt bluf en het inschatten van wat een ander wil hebben een grote rol in Card City.
 
Als dit spel te koop is, schaf ik 'm zeker aan. De prijs speelt daarbij zeker een rol: met 18 euro valt die voor een spel van een kleine uitgever best mee, in vergelijking tot veel andere spellen.
 
 
Le Havre: Der Binnenhafen
De tweepersoonsversie van Agricola heb ik nog niet gespeeld, maar toch ben ik al nieuwsgierig naar de opvolger: de tweepersoons-Le Havre. Uit de spelregels blijkt dat deze versie iets abstracter is dan de oerversie van het spel, maar het ziet er niettemin interessant genoeg uit om mee te nemen.
 
Natuurlijk gaat het in dit spel er weer om om zoveel mogelijk goederen te verzamelen, om te zetten in waardevollere goederen, en dan voor veel geld te verkopen. Geen onbekend thema in hedendaagse spellen, maar de spellen van Uwe Rosenberg steken met kop en schouders boven de soortgenoten uit.
 
 
Mutant Meeples
Dit spel is geïnspireerd door de puzzel-klassieker Ricochet Robots, waarin je robots in zo weinig mogelijk zetten naar een bepaalde plaats op het bord moet verplaatsen. Alle spelers proberen tegelijkertijd een oplossing te vinden, en wie de kortste oplossing vindt, heeft de ronde gewonnen.
 
In Mutant Meeples zijn de robots vervangen door meeples, de houten poppetjes uit Carcassonne. Iedere meeple (er zijn er in totaal 8) heeft een eigen superpower: eentje kan door muren lopen, een ander kan een stapje opzij doen, enzovoorts. Maar als je met een meeple het einddoel hebt bereikt, mag je vanaf dat moment die meeple niet meer gebruiken, en worden de volgende puzzels voor jou lastiger om op te lossen.
 
Ik ben een groot fan van Ricochet Robots, en deze variant lijkt mij niet onaardig. Goed genoeg om te kopen? Dat weet ik nog niet. Vraag het me over een paar dagen nog eens...
 
 
The Resistance: Avalon
Dit is een nieuwe uitgave van The Resistance. In The Resistance moet "het verzet" een vijftal missies uitvoeren. Maar onder de spelers bevinden zich een aantal verraders, die de missies willen laten mislukken. Er wordt steeds gestemd over wie er mee mogen doen aan de missies, en uit die openbare stemmingen moeten de spelers proberen te achterhalen wie de trouwe verzetsleden zijn. Een spel in het genre van Weerwolven dus, maar dan nog leuker omdat er geen spelleider nodig is en alle spelers tot het einde toe meedoen.
 
Avalon is hetzelfde spel, maar nu gesitueerd aan het hof van Koning Arthur. Er zijn zes geheel nieuwe rollen aan het spel toegevoegd, waarvan het overigens nog onduidelijk is wat ze doen. En nu sta ik in dubio welke versie ik wil kopen. Het thema van het origineel bevalt me beter, en het spelmateriaal is vergelijkbaar van kwaliteit, nu er van The Resistance een nieuwe uitgave uit is. Maar die nieuwe rollen, die wil ik ook niet laten lopen. Ik denk dat ik in Essen pas beslis; misschien zelfs gewoon op basis van de prijs.
 
(Er komt ook een Nederlandse versie van The Resistance aan. Maar die heeft de minder sfeervolle naam "De Mol"... Bovendien heb ik altijd liever het origineel.)
 
 
Agricola-uitbreidingen
Er komen op Essen ook een aantal nieuwe uitbreidingen voor Agricola uit. Omdat ik de auteur ben van het naslagwerk over alle Agricola-kaarten, ben ik welhaast verplicht om al deze uitbreidingen te kopen (wat overigens geen straf is). Op het lijstje staan: het Wereldkampioenschapsdeck, het Nederland-deck (beide al wat langer uit), het België-deck, en het "pi-deck".
 
 
Er zijn nog veel andere spellen die ik zou kunnen noemen: Fleet, Escape, Seasons, enzovoorts. Maar ja, je kan niet alles kopen, en gelukkig zullen mijn vaste medespelers een groot aantal van deze spellen mee terug nemen. Als ze dan blijken te bevallen, is het nooit te laat om ze alsnog aan te schaffen.
 
Ik wens iedereen die de komende dagen naar Duitsland gaat een gezellige en leuke Spiel toe! En voor de anderen zal ik na afloop hier nog wel een verslagje plaatsen.
 

dinsdag 2 oktober 2012

Essenvoorbeschouwing 2012: overal treinen!

Nog ruim twee weken, en dan ga ik weer naar Essen. En ik kijk er nu al erg naar uit. Niet dat de nieuw aangekondigde spellen nu zo bijzonder zijn. Het lijkt wel alsof er ieder jaar minder echt goede spellen op Spiel verschijnen, en dat terwijl het aanbod alleen maar toeneemt. Het zal wel aan mij liggen.

Maar toch wordt dit een mooie jaargang, want voor het eerst ga ik meer dan een dag naar de beurs. Van woensdag tot zaterdag heeft een groep vrienden een apartement gehuurd in het centrum van Essen. Dat geeft dus 's avonds meteen gelegenheid om de nieuw gekochte spellen uit te proberen.

Voordat het feest begint, kan je van mij nog twee voorbeschouwingen verwachten, en een terugblik op het allerbeste spel van Spiel 2011. In deze eerste voorbeschouwing zal ik een aantal nieuwe treinenspellen de revue laten passeren. Zoals uit de rest van dit blog wel blijkt, ben ik een groot fan van dit genre, en het zal dan ook niet verbazen dat de helft van mijn verlanglijstje in dit schema past.

Winsome Essen Set
Als je het over treinenspellen en Essen hebt, dan kan je de nieuwe Essen set van Winsome Games heen. Deze kleine Amerikaanse uitgever publiceert ieder jaar een paar nieuwe treinenspellen in een gelimiteerde opgave. De belangrijkste nieuwigheid dit jaar is 1830 Cardgame, een kaartspel gebaseerd op het bekende bordspel 1830. Dat belooft wat, want dit kaartspel zou Korter duren dan het bordspel, met toch heel wat diepgang.

De Essen set wordt alleen als pakket verkocht, dus als je 1830 Cardgame wilt hebben, dan krijg je daar ook een ander treinenspel bij, en vier uitbreidingen op Winsome Essen spellen uit eerdere jaren, die je waarschijnlijk niet hebt. De enige uitzondering is een nieuwe kaart voor Age of Steam, dat oorspronkelijk ook uit de stal van Winsome komt.

Mocht je deze spellen willen kopen, dan heb je pech. Ieder jaar worden er maar 100 sets verkocht, en die waren binnen twee dagen allemaal gereserveerd. Gelukkig hebben twee van mijn vaste groep medespelers deze set bemachtigd. Die kunnen ze op donderdagochtend op komen halen, want daarna doekt de uitgever zijn kraampje op. Ik zal de twee spellen in de set dus zeker snel kunnen spelen. En als ze bevallen, dan wacht ik wel op een nieuwe uitgave, bijvoorbeeld van Queen, die al veel spellen van Winsome herdrukt hebben (denk aan Chicago Express, Samarkand, en German Railways).

Trains
Als Winsome een deckbuilding game à la Dominion uit had gegeven, dan zag het er vast zo uit als Trains, een spel dat helemaal uit Japan over komt vliegen.

Zoals in iedere deckbuilder, heb je je eigen stapeltje kaarten. Je begint met een paar treinen, een stationskaart en een paar spoorlegkaarten, en daarmee kan je betere kaarten aanschaffen uit de voorraad. Natuurlijk zijn er veel verschillende kaarten, waarvan je ieder spel een andere selectie gebruikt.

Bij het uitspelen van sommige kaarten kan je je netwerk van spoorwegen uitbreiden. Dit doe je door blokjes te leggen op het speelbord, dat een regio van Japan uitbeeldt. Dit bord is het grootste verschil met Dominion, de oer-deckbuilder.

De laatste jaren verschijnen er steedss meer Japanse spellen op Spiel, en daar zitten vaak bijzondere dingen tussen; lang niet altijd goed, maar altijd verrassend. Naar verluidt is Trains een zeer geslaagd spel. Op Spiel verwacht men den ook dat het snel uitverkocht is, want het grootste deel van de voorraad is al in de voorverkoop verkocht.

Express 01
Nog een door 18xx geïnspireerd kaartspel. Op een kaart van Duitsland, gevormd door 35 kaarten, proberen de spelers spoorwegnetwerken aan te leggen. Dat doen ze door het uitspelen van kaarten waarop spoor is afgebeeld, met af en toe een station van een van de maatschappijen in het spel.

In plaats van de kaarten te gebruiken als spoor, kan je ze ook uitspelen als aandelen. Door het bezit van de aandelen, kan je punten verdienen, als de desbetreffende maatschappij het op het bord goed doet.

Express 01 klinkt als een aardige lichte variant van een 18xx. Om de prijs (slechts 20 euro) hoef ik 'm zeker niet te laten liggen. Helaas zijn de uitbreidingen waarschijnlijk niet meer te koop: de alternatieve kaarten van de Benelux en de Verenigde Staten waren alleen bedoeld voor de voorverkoop.

18Ruhr
Natuurlijk zijn er ook enkele klassieke 18xx-en te koop. Hiervan ga ik in ieder geval de nieuwe 18Ruhr kopen; ik heb 'm al besteld. Naast de normale treinenmaatschappijen zitten er in dit spel ook mijnen en andere industriële bedrijven. Ook in deze maatschappijen kan je aandelen kopen, alleen leggen deze geen spoortegels op het bord. Spoorwegen en andere bedrijven beïnvloeden elkaars ontwikkeling.

Waarschijnlijk is 18Ruhr een middellange 18xx, wat betekent dat het langer duurt dan bijvoorbeeld 1830. De auteur neemt daarnaast nog een paar spellen mee naar de beurs, en daar hoop ik er ook nog wel een paar van te scoren. De lange winteravonden kunnen niet snel genoeg beginnen :)

Starship Merchants
Een simpelere versie van 18xx is Starship Merchants. Hierin koop je ruimteschepen aan, om vervolgens asteroïden te gaan ontginnen. De aandelenmarkt ontbreekt in dit spel: iedere speler is directeur van zijn eigen bedrijfje. De "train rush" daarentegen is wel aanwezig, en vormt de kern van het spel. De aankoop van een nieuw en beter type ruimteschip zorgt ervoor dat oudere types uit het spel verdwijnen, zodat andere spelers een probleem hebben.

De speelduur van Starship Merchants is volgens de doos echts 90 minuten, en daarmee is dit een spel dat op een reguliere spellenavond niet misstaat. Volgens mij is dit een van mijn zekerste aankopen op Spiel dit jaar.

Hoogspanning: Quebec, Baden-Württemberg, Noord-Europa, Britse Eilanden
En natuurlijk zijn er zoals ieder jaar ook weer nieuwe kaarten voor Hoogspanning. Maar liefst 4, dit keer, want een paar maanden geleden zijn Quebec en Baden-Württemberg al heruitgebracht. Oorspronkelijk komen deze uit respectievelijk de Franse uitgave van Hoogspanning en een reclameartikel van een Duitse elektriciteitverkoper.

En nu op Essen komt daar nog een kaart van Noord-Europa en een van Groot-Brittannië en Ierland bij. In deze uitbreiding zit ook een stapeltje nieuwe elektrriciteitscentrales: ieder gebied op de kaart heeft twee bijbehorende centrales. Van Hoogspanning-kaarten heb je er nooit genoeg, en ik verwacht er zoals gewoonlijk weer veel van.

 

vrijdag 14 september 2012

Juli/augustus 2012

In juli en augustus heb ik minder spellen gespeeld dan andere maanden, en vandaar dit gecombineerde maandoverzicht. In totaal kwam er 79 keer een spel op tafel. Tichu en Magic heb ik het vaakst gespeeld: allebei 7 keer. De vaste nummer 1, Dominion, kwam niet verder dan 4 keer; evenveel als bijvoorbeeld Steam over Holland.

Drie nieuwe spellen speelde ik. Ik zet ze even op een rijtje, met mijn favoriet als eerste:

1865 Sardinia
Zoals bekend ben ik een liefhebber van het 18xx-genre. Deze treinenspellen duren over het algemeen erg lang, dus toen er een nieuw spel op de markt kwam waarin bepaalde zaken versimpeld waren, was ik al snel geinteresseerd.

1865 speelt zich af op het eiland Sardinie (en op Corsica, als je het uitgebreide spel speelt). Zoals bij alle andere 18xx-en bestaat ook dit spel uit het aandelen kopen in spoorwegmaatschappijen, en het bouwen en uitbaten van spoorlijnen.

Het meest tijdrovende klusje in deze spellen is vaak het berekenen van de opbrengsten van de maatschappijen. Iedere maatschappij heeft een aantal treinen, en voor iedere trein moet je een route op het bord inplannen, die zoveel mogelijk grote steden aandoet. In 1865 werkt het anders. Je hoeft niet iedere ronde opnieuw te gaan rekenen. In plaats daarvan wordt bijgehouden hoeveel verkeer je maatschappij aantrekt. Iedere keer als je een nieuw station plaatst, krijg je meer verkeer. Natuurlijk moet je nog wel altijd treinen kopen om al die mensen te vervoeren, maar de berekening van de opbrengst is nu simpel het vergelijken van het potentiele verkeer met de capaciteit van je treinen.

Die fase van het spel gaat dus een stuk sneller dan in "normale" 18xx-en, maar dat betekent niet dat 1865 een kort spel is. Er zijn namelijk een aantal nieuwe elementen toegevoegd. Zo is het mogelijk om twee maatschappijen samen te voegen. Een van de maatschappijen verdwijnt dan uit het spel, en kan opnieuw opgericht worden. De andere neemt alle bezittingen over, en betaalt daarna een vergoeding aan alle aandeelhouders van het verdwijnende bedrijf. Zo kan de situatie op het bord ineens totaal anders worden.

1865 is een mooi spel, dat (anders dan veel andere treinenspellen) ook met 2 gespeeld kan worden. Reken dan wel op een spel van een uur of 6.



51st State
Dit ziet er uit als een intimiderend kaartspel. Iedere kaart is bezaaid met iconen, zonder verdere uitleg. Maar als je Race for the Galaxy onder de knie hebt gekregen, dan moet 51st State ook wel lukken.

In dit spel ben je de leider van een groep/bende/fractie in een post-apocalyptisch Amerika. Iedere kaart stelt een gebouw voor, dat je kan veroveren met "militaire-krachtfiches" (dan krijg je eenmalig de bonus die aangegeven is in de rode bovenkant van de kaart), bemachtigen door te onderhandelen met je "handelfiches" (dan krijg je iedere beurt de bonus in de blauwe onderkant van de kaart), of bouwen met "bouwfiches". Voor die laatste actie krijg je een punt, en je mag voortaan de actie doen die bij dat gebouw hoort.

Als bonussen krijg je bijvoorbeeld grondstoffen, die je weer kan omzetten in de genoemde fiches. Andere kaarten geven manschappen, die je nodig hebt om sommige kaarten te gebruiken. Weer andere kaarten geven punten, en daar draait het spel uiteindelijk om. Als een speler 30 punten bij elkaar heeft, wordt de ronde afgemaakt, en daarna iemand tot winnaar uitgeroepen.

51st State is geen onaardig spel, als je eenmaal doorhebt hoe het werkt. Het blijft een gedoe met fiches omzetten in andere fiches, maar speelt wel lekker weg. Omdat je (tegen betaling) gebruik kan maken van andermans gebouwen, zit er ook wel wat interactie in het spel, al houdt dat niet echt over. Ik wil dit nog wel een paar keer spelen.


Drum Roll
Dit spel over het beheren van een circus heb ik een paar dagen geleden uitgebreid besproken. Ik heb me met Drum Roll vermaakt, hoewel het spel hier en daar wel wat haperde.

zondag 26 augustus 2012

Drum Roll, het BSM doorgeefspel

Bordspelmania is het grootste Nederlandstalige forum over bordspellen. Ik volg de site regelmatig, al doe ik nooit zelf aan de discussies mee. Aan BoardGameGeek ben ik al genoeg tijd kwijt. Via Spellengek's Peter Hein (een regelmatige medespeler van mij) kwam het doorgeefspel van BSM toch een paar dagen bij mij terecht. Dat is een spel dat door een van de forumleden is gekocht, en vervolgens van hand tot hand gaat onder andere forumleden. Ik heb het spel nu drie keer gespeeld, voldoende om mijn mening te kunnen geven. Ondertussen heb ik het alweer doorgegeven aan een van mijn regelmatige tegenstanders bij Spelgroep Phoenix in Leiden.

Het spel in kwestie heet Drum Roll, ofwel "tromgeroffel". De spelers zijn ieder een directeur van een circus, en proberen drie voorstellingen op te voeren. Aan het eind van het spel wordt gekeken wie dat het beste gedaan heeft, en dat is de winnaar van het spel.

Voor iedere voorstelling zijn er vijf tot zeven voorbereidingsrondes. In iedere ronde mag je drie acties uitkiezen door het plaatsen van een van je drie actieschijven ergens op het speelbord.

De belangrijkste actie is natuurlijk het inhuren van een artiest. Naast het bord liggen altijd een aantal kaarten met daarop artiesten in 5 categorieen. Door het kiezen van de actie artiesten kan je een van deze kaarten kopen voor de afgebeelde prijs, en voor je neerleggen. Helaas moet je dan nog wel wat moeite doen om deze mensen klaar te stomen voor de voorstelling. Iedere artiest heeft bepaalde voorwaarden voor een goed optreden: bijvoorbeeld oefening, attributen of kleding. Deze worden voorgesteld door gekleurde blokjes. Op een artiestenkaart staan drie blokjes afgebeeld; hoe meer van deze blokjes je verzameld hebt, des te beter wordt de voorstelling. De blokjes krijg je ook door het inzetten van je actieschijven.

Daarnaast kan je nog acties nemen om "overig personeel" inhuren: bijvoorbeeld assistenten, die blokjes om kunnen zetten in andere kleuren blokjes, of popcornverkopers, die extra geld opleveren bij iedere voorstelling.

De laatste mogelijke acties waaruit je kan kiezen zijn de voorverkoop van kaartjes (dit levert uiteraard geld op), en het kopen van actiekaarten, die je op ieder moment kan inzetten voor extra voordelen. Actiekaarten trek je van een blinde stapel, dus deze actie is altijd een gok.

Na vijf tot zeven voorbereidingsronden (de spelers hebben zelf invloed op het aantal ronden, want na de 5e en 6e ronde wordt gestemd of er nog een ronde gespeeld wordt) wordt er een voorstelling gehouden. Hierbij leveren alle artiesten een bonus op, zoals extra blokjes, geld, of andere voordelen. De grootte van de bonus is afhankelijk van de kwaliteit van de voorstelling. Een acrobaat kan bijvoorbeeld 3 geld opleveren bij een zwakke voorstelling (slechts 1 blokje ingezet), 4 geld bij een goede (2 blokjes), of 5 geld bij een uitstekende voorstelling (3 blokjes ingezet tijdens de voorbereidingsfase). Heb je helemaal geen blokjes toegekend aan een artiest, dan moet je hem helaas ontslaan.

Als een artiest tijdens een voorstelling een perfect optreden laat zien (3 sterren, dus), dan mag je in plaats van de bijbehorende bonus te nemen, ook de kaart omdraaien. Dat levert punten op. Dit is de voornaamste manier om punten te scoren. Vaak zal je zo lang mogelijk willen wachten met het omdraaien van een artiest, om zo lang mogelijk gebruik te kunnen maken van de bonus die bij een optreden hoort. Ter compensatie vraagt een omgedraaide artiest wel een stuk minder salaris.

Aan het eind van het spel, na de derde voorstelling zijn er dan ook nog veel punten te verdienen met bijvoorbeeld een perfecte voorstelling (alle artiesten 3 sterren), en een gevarieerde voorstelling (alle 5 de soorten artiesten). Ook sommige actiekaarten leveren aan het einde punten op.

Drum Roll is een prachtig vormgegeven spel, met een origineel thema. Maar het komt eigenlijk op hetzelfde neer als vele andere spellen: blokjes verzamelen, omzetten in andere blokjes, en die weer omzetten in punten. Vergeleken met andere werkverschaffingsspellen als Caylus, Agricola en Le Havre is er in Drum Roll veel minder variatie in mogelijke acties. Iedere ronde doe je daarom bijna hetzelfde. Het verrassende in dit spel zit in hoe je de punten verdient. Het spel draait om de beslissing wanneer je artiesten om te zetten in punten.

Een probleem dat ik tijdens het spelen ervaren heb, is dat je erg geneigd bent om conservatief te spelen: alleen artiesten inhuren waarvan je zeker bent dat ze op het eind punten inleveren. Aan het eind van het spel kom je dan in moeilijkheden: als je dan nog een artiest inhuurt, en je krijgt hem niet vol met blokjes, dan levert hij geen punten op, maar je raakt wel een mogelijke bonus kwijt. Het spel bloedde daarom de laatste 2, 3 ronden een beetje dood in die paar keren dat ik het speelde.

Ik vond het leuk om Drum Roll gespeeld te hebben, want er zitten enkele verrassende spelmechanismen in. Maar ik denk niet dat ik het snel aan zal schaffen; drie keer spelen is wat mij betreft voldoende geweest.

vrijdag 13 juli 2012

Juni 2012

Vorige maand heb ik 50 keer een spelletje gespeeld; daarmee was juni 2012 een heel gemiddelde maand. Drie spellen kwamen 5 keer op tafel: naast Dominion waren dat The City en Formel Fun. Dat laatste komt doordat ik op de spellendag bij Phoenix in Capelle meedeed met hun kampioenschap Formel Fun. Daarin haalde ik de finale, maar werd daarin als eerste uitgeschakeld.

Tien spellen speelde ik voor het eerst. Daaronder zaten een aantal klassiekers, maar ook enkele gloednieuwe spellen. De oudjes bevielen mij daarbij het beste.


Genoa
Naar aanleiding van de Spellengek Top 100 zette Peter Hein een paar klassieke spellen op tafel zetten. Genoa was nieuw voor mij, en ik wist er eigenlijk niet veel vanaf. Het bleek een briljant onderhandelingsspel te zijn.

Genoa speelt zich af op een bord, waarop een stadje is afgebeeld. In de verschillende gebouwen zijn opdrachtkaartjes te verdienen en warengoederen te halen, en uiteindelijk ook opdrachten te vervullen. Iedere beurt worden 5 naast elkaar liggende locaties aangedaan.

De speler die aan de beurt is, bepaalt welke route gekozen wordt. Daarbij wordt hij geholpen door de andere spelers, die geld mogen bieden om de gekozen route te beïnvloeden. Iedere speler mag maximaal 1 actie per beurt uitvoeren; hiervoor moet hij de actieve speler dan wel een vergoeding betalen. Op die manier probeer je zoveel mogelijk geld te verzamelen.

Genoa is een fantastisch spel. Door de onderhandelingen ben je continu bezig en zit er veel interactie in het spel, zonder dat het gemeen wordt. De speelduur kan daarbij wel fors toenemen, maar dat is wat mij betreft geen probleem bij zo'n goed spel.


Giro Galoppo
Dit lijkt een kinderspel, maar het blijkt ook zeer geschikt te zijn voor oudere spelers.

Giro Galoppo doet denken aan Ave Caesar: het is net zo'n gemeen racespelletje, waarin het niet alleen de bedoeling is om zelf zo snel mogelijk de finish te bereiken, maar ook (en vooral) om de andere spelers dwars te zitten. Het duurt alleen wel een stuk korter; ideaal dus als tussendoortje.


1853
Deze 18xx speelt zich af in India. Het basisprincipe van 1853 is gelijk aan die van andere spellen in het genre: aandelen kopen in spoorwegmaatschappijen, die vervolgens een netwerk van spoorlijnen aanleggen. In dit spel ligt de nadruk vooral op dat bouwen van spoorwegen; de aandelenmarkt speelt een ondergeschikte rol, vergeleken met spellen als 1830 en 1856.

Iedere 18xx heeft zo zijn eigenaardigheden. Ook 1853 heeft een paar wijzigingen aangebracht in het spelsysteem. Zo moet je aan het begin van het spel in het geheim een aantal steden opschrijven. Als je met een maatschappij deze steden met elkaar verbonden hebt, krijg je een bonus. Verder kent het spel twee verschillende soorten sporen: normaalspoor en smalspoor. Hierdoor wordt het sommige maatschappijen moeilijker gemaakt om met elkaar samen te werken.

1853 is wederom een geslaagde 18xx. Wel duurt het erg lang, en het is daardoor vooral geschikt voor liefhebbers van het genre, die bovendien aardigheid moeten hebben in het aanleggen van rails (in plaats van het sjacheren op de beurs). Wie een vergelijkbaar spel met een kortere speelduur zoekt, zou 1825 eens moeten proberen.


Die sieben Siegel
De nieuwe naam van dit kaartspel, Wizard Extreme, dekt de lading uitstekend. Wie Wizard, Rage, Oh Hell of boerenbridge al eens gespeeld heeft, die kent driekwart van de regels van Die sieben Siegel al. De belangrijkste nieuwigheid is dat je niet alleen moet aangeven hoeveel slagen je moet halen, maar ook welke kleur slagen dat zijn.

Die sieben Siegel is een stuk lastiger dan bijvoorbeeld Wizard. Dat laatste spel bevalt me daarom beter, maar ik zal een spelletje Sieben Siegel niet snel afslaan.


Kohle, Kies & Knete
Dit is nou een echt gemeen onderhandelingsspel. Zes rijke lieden proberen een aantal deals te sluiten. Voor ieder van die deals is een bepaalde combinatie van die rijkaards nodig. Iedere speler heeft een of meer kaarten met die personen erop. Als je aan de beurt bent, dan krijg je geld als je de goede combinatie in handen hebt. Hiervoor zal je vaak moeten samenwerken met een of meer andere spelers, die een deel van het geld kunnen opeisen.

De onderhandelingen kunnen worden onderbroken door het spelen van actiekaarten. Deze kaarten kunnen ervoor zorgen dat er mensen op vakantie gaan, en dus niet mee kunnen doen met de deal. Je kan ook kaarten spelen waarmee je zelf de baas wordt in de onderhandelingen, om zo extra geld binnen te halen.

Door deze kaarten is Kohle, Kies & Knete een chaotisch spel. Op ieder moment kan de situatie volledig veranderen. Wie daar tegen kan, zal aan dit spel best plezier kunnen beleven; voor mij gold dit in ieder geval wel.


Aquädukt
In dit abstracte spel probeer je zoveel mogelijk huisjes op het bord te krijgen, en die allemaal te voorzien van water. Iedere beurt mag je kiezen wat je op het bord zet: huisjes, waterbronnen, of kanalen. Alleen huizen die aan een kanaal grenzen tellen aan het eind van het spel mee; de andere huizen kunnen tijdens het spel al van het bord verdwijnen.

In principe is dit spel te spelen met 2 tot 4 personen, maar met 3 of 4 spelers wordt het al gauw chaotisch. Met twee personen vind ik het misschien geen topper, maar toch goed te spelen.


Pünct
Met Pünct heb ik nu alle spellen van het Gipf-project gespeeld. Zoals de andere spellen in deze reeks is ook Pünct een abstract twee-persoonsspel. Met speelstukken in een aantal vormen probeer je twee tegenoverliggende zijden van het zeshoekige speelveld met elkaar te verbinden. Als je aan de beurt bent, mag je een nieuw speelstuk op het bord zetten, of een reeds geplaatst stuk verplaatsen en/of draaien. Als je een speelstuk verplaatst, dan mag je het ook op andere speelstukken leggen, waardoor je een verbinding van de tegenstander kan verbreken.

Pünct is een goed spel, maar vergeleken met de andere Gipf-spellen valt het mij een beetje tegen. Het is een stuk minder elegant dan de andere spellen, en lijkt minder ruimte te bieden voor interessante strategieën. Ik zou zelf liever Zertz of Yinsh uit de kast trekken.


Schnack nich... Dat geit!!!
Een obscuur klimspel, dat duidelijke overeenkomsten vertoont met The Climbers. Om de beurt trekken de spelers een houten blok uit de zak en zetten deze ergens op de toren, of verplaatsen hun pionnen. Iedere speler heeft twee pionnen, waarvan een zo hoog mogelijk moet komen, en de ander zo ver mogelijk uit het midden van de toren.

Hoewel ik altijd wel te vinden ben voor een behendigheidsspel, vond ik Schnack nich... Dat geit!!! ("Schrik niet, het lukt") niet helemaal geslaagd. Het was net iets te moeilijk om de blokken ver genoeg uit te laten steken om veel punten te scoren. De regels en het materiaal van The Climbers zijn naar mijn mening stukken beter.


Maffioso
Aan het eind van de avond heb je soms een spel nodig waar niet veel strategie in zit, zodat je er niet al te veel over hoeft na te denken. Zo'n spel is Maffioso. Er zitten een aantal gangsters van een paar verschillende families aan tafel, die proberen een buit te verdelen. Zolang een gangster aan tafel zit, krijgt hij iedere beurt geld, en het is dus zaak om de anderen zo snel mogelijk uit te schakelen.

Voor een keer is dit best aardig.


Bloqs
Een nieuw spel van een nieuwe uitgever, waarin het de bedoeling is dat je tetris-blokken verzamelt om daarmee een kubus in elkaar te zetten. Helaas worden je acties sterk beperkt door de dobbelsteen. Daardoor heb je te weinig invloed op het spel. Dit lijkt me vooral geschikt om met (kleine) kinderen te spelen.